Phân tích bài thơ Cáo bệnh bảo mọi người của Mãn Giác Thiền Sư
Hướng dẫn
Đề bài: Em hãy phân tích bài thơ Cáo bệnh bảo mọi người của Mãn Giác Thiền Sư
Mở bài Phân tích bài thơ Cáo bệnh bảo mọi người của Mãn Giác Thiền Sư
Trong Phật giáo, trước khi lìa bỏ cuộc đời thì các thiền sư thường làm một bài thi kệ, đây là những triết lí mà thiền sư giác ngộ được trong cuộc đời, đồng thời đó cũng là những lời giáo huấn cho chúng đệ tử. Bài thơ “Cáo tật thị chúng” được Mãn Giác Thiền sư sáng tác khi thiền sư đang nằm trên giường bệnh. Bài thơ đã thể hiện được nhiều triết lí sâu sắc trong cuộc đời.
Thân bài Phân tích bài thơ Cáo bệnh bảo mọi người của Mãn Giác Thiền Sư
Trong những câu thơ đầu tiên, Mãn Giác thiền sư đã gợi ra trạng thái của những bông hoa khi tàn tàn – nở:
“Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai”
Dịch:
(Xuân qua trăm hoa rụng
Xuân đến trăm hoa cười)
Trong hai câu thơ đầu tiên này chúng ta cảm nhận được sự độc đáo trong cách thể hiện.Bởi chúng ta thường nhắc đến những cái đẹp, những giây phút huy hoàng trước khi nói về sự tàn úa, phôi pha bởi đây là một tâm lí thông thường ở con người, trong chúng ta ai cũng thích những cái đẹp đẽ, hoàn thiện mà không ai muốn nói đến sự phôi pha, chia lìa.
Ở trong hai câu thơ này, Mãn Giác Thiền sư đã nói về sự tàn úa của những bông hoa trước khi nói về sự tươi đẹp, bung nở của những bông hhoa. Hai câu thơ đã thể hiện được quy luật của tự nhiên: Xuân đi trăm hoa sẽ tàn úa, phôi pha theo, xuân đến mang đến sự sống cho trăm hoa. Tác giả đã lựa chọn cách nói trái ngược như để nhắn nhủ đến mọi người: xuân đến rồi cũng sẽ đi, đây là quy luật của tự nhiên không thể thay đổi, do vậy con người cần giữ cho mình tâm thế bình thản để đối mặt với nhiều biến động trong cuộc sống. Trong thơ của Xuân Diệu ta cũng bắt gặp quan niệm về sự chảy trôi tuần hoàn của vũ trụ:
“Xuân đương đến nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”
Trở lại với bài thơ, ta có thể thấy con người luôn bị xoay vần bởi những nhịp vận động của cuộc sống, trong cuộc đời của mỗi người có biết bao đổi thay, chính những đổi thay của ngoại cảnh ấy làm cho con người đắm chìm trong nó mà đôi khi quên mất cả bản thân mình.
“ Sự nhục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai”
Dịch:
Việc đời ruổi qua trước mắt
Tuổi già hiện đến từ trên mái đầu
Con người luôn chạy theo những nhịp vận động không ngừng của cuộc sống mà vô tình quên mất chính mình, để khi quay đầu lại thì tuổi già đã đến. Mãn Giác thiền sư như muốn truyền đạt một triết lí: Cần ngừng lại những cuộc rong ruổi theo những danh vọng phù phiếm mà nên lo cho chính bản thân của mình, rèn luyện để có thể sống đạo đức, tình nghĩa hơn.
Không nên đợi tuổi già đến mới lo việc học đạo bởi khi về già đầu óc không còn được minh mẫn, nhanh nhạy như khi còn trẻ nữa, cũng như “không có một tinh thần mạnh mẽ trong một thân thể suy nhược”. Khi về già mới cố gắng thì khó có thể đạt được những mục đích mà mình để ra, dù có quyết tâm nhưng lực bất tòng tâm.
“Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai”
Dịch:
(Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một nhành mai)
Có thể có nhiều người sẽ thấy ngỡ ngàng, khó hiểu vì xuân đã tàn mà mai chưa tàn. Ở đây, Mãn Giác thiền sư đã sử dụng ngôn ngữ để truyền tải những triết lí phật giáo đầy sâu sắc. Đây có lẽ không phải là hình ảnh trong thực tế mà nó được dùng để nói về sự giác ngộ, bởi với những người ngộ đạo,đã giác ngộ được những chân lí trong cuộc đời thì có thể cảm nhận được cái đẹp,cái vô hình mà bằng nhận thức khách quan khó có thể thấy được.
Hai câu thơ cuối của bài thơ, thiền sư như muốn nhắn nhủ đến chúng đệ tử: không nên lo sợ đến việc sinh tử trong đời, chỉ sợ mỗi người chưa thực sự giác ngộ để nhận thực được hành động và tâm tính của mình.Hãy sống làm sao để những lời nói,hành động đều có thể mang đến niềm vui,hạnh phúc cho bản thân,cho người khác.
Kết luận Phân tích bài thơ Cáo bệnh bảo mọi người của Mãn Giác Thiền Sư
Như vậy, bài thơ Cáo tật thị chúng bên cạnh miêu tả những quy luật của tự niên, thiền sư Mãn Giác đã nhắn nhủ nhiều triết lí sâu sắc trong cuộc sống, mang đến cho độc giả nhiều bài học về cuộc đời, về sự sống thực tại.
Theo Tacgiatacpham.com
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Soạn bài Hồi trống cổ thành đầy đủ hay nhất
Mỗi thời đại, mỗi nền văn học đều có những kiệt tác để ngàn đời [...]
Th12
Kể lại kỉ niệm sâu sắc về tình bạn theo ngôi kể thứ nhất lớp 10 – BÀI VIẾT SỐ 2 LỚP 10 ĐỀ 4
Trong cuộc sống này, ngoài tình thương, tình thân của gia đình, tình yêu giữa [...]
Th12
Soạn bài Thề nguyền đầy đủ hay nhất
Truyện Kiều là một kiệt tác, tinh hoa của văn học Việt Nam. Mộng Liên [...]
Th12
Soạn bài tóm tắt văn bản thuyết minh lớp 11 đầy đủ hay nhất
Trong tất cả các thể loại văn học, thuyết minh là một trong những thể [...]
Th12
Soạn bài Ôn tập phần làm văn lớp 10 hay đầy đủ nhất
Ôn tập phần làm văn lớp 10 là bài tổng hợp các kiến thức văn [...]
Th12
Soạn bài Viết Quảng Cáo đầy đủ hay nhất lớp 10
Thời đại ngày nay, quản cáo đã là một việc mà không thể thiếu đối [...]
Th12